พอดีได้มีโอกาสรับชม Video Content เรื่อง Tokenomics ~สิ่งที่ต้องรู้ ถ้าอยากลงทุคริปโต~
โดยคุณ Niran Pravithana ดำเนินรายการโดย อิก บรรพต ธนาเพิ่มสุข ในรายการ ถามทันที โดยช่อง ถามอีก กับอิก TAM-EIG
ก็เลยมาสรุปที่สิ่งที่ผมได้รับดังนี้ครับ
Tokenomics เกิดจากการประสานของคำสองคำ คือ Token (Digital Asset ที่อยู่ในโลกของ Blockchain) และ Economics (เศรษฐศาสตร์) โดยรวมๆคือ การเอาหลักวิชาทางเศรษฐศาสตร์จุลภาคมาอธิบายประเด็น Demand, Supply ของ Token ในแต่ละประเภท กับหลายมิติเช่น ทำไมหลายคน เลือกที่จะซื้อ Token บางประเภทเป็นจำนวนมาก, Token มีผลในเชิง Productivity ในโลกจริงมากน้อยแค่ไหน เป็นต้น
6 ข้อสำคัญในการพิจารณา Token ต่างๆ
1.ใคร เป็นคนพูด เรารู้จักผู้สร้างดีพอไหม มี background อะไรมาก่อน มี key domain skill ทางด้านใด
2.วิธีการแจกจ่าย Token ดังกล่าวนี้ ไปอยู่ที่ใครบ้าง เช่น owner ถืออยู่จำนวนเท่าไหร่ แจกจ่ายให้กับ investor ในสายต่างๆ และ supporter ที่มีส่วนร่วมกับโครงการ เป็นจำนวนเท่าไหร่ ตัวอย่างที่น่าสนใจและเหมาะกับบริบทนี้มากคือ DEX (Decentralize EXchange) มีวิธีการแจกจ่าย Token ต่างๆ อย่างไร บางที่เลือกจะกันจำนวน Token บางส่วน เพื่อเป็นรางวัลให้กับ Suppoter ที่เข้ามาทำการฝากสภาพคล่อง (liquidity) ไว้ บางที่เลือกที่จะทำการแจกจ่าย Token จำนวนจำกัด ในเวลาที่จำกัด เป็นต้น
ด้วยตัวอย่างดังที่กล่าวข้างต้นนี้ ทำให้ผู้พิจารณารู้ว่า Supply ที่เกิดขึ้นนั้นมีปริมาณ ณ ช่วงหนึ่งๆ เท่าใด และมีแนวโน้มของมูลค่าที่จะเพิ่มขึ้น (เพราะมีจำนวนน้อย) หรือลดลง (เพราะมีการเพิ่มจำนวน token ในภายหลัง) อีกประเด็นหนึงคือ การได้ Token มาแบบฟรี หรือ ในราคาที่ต่ำกว่าทุนมากๆ เป็นปัจจัยที่ทำให้มูลค่าของ Token ดังกล่าวมีการปรับเปลี่ยนไปในทางลดลงเพราะการเทขายเพราะไม่เห็นแนวโน้มของ Demand ที่มีมากขึ้นได้
การ balance ระหว่าง Demand และ Supply เป็นความท้าทายที่สำคัญของผู้สร้าง
3.Business Model ที่สามารถสร้างกระแสการใช้งาน(ในโลกเดิมคือประมาณ กระแสเงินสด)ได้จริงมากน้อยแค่ไหน เช่น บางที่ เปิดรับ Token เพื่อทำการกู้ยืมเป็นเงินสด เป็นต้น หรือจะเป็นวิธีการปันผลคืนกลับสู่เจ้าของ ซึ่งตัว Business Model ดังกล่าวนี้ เป็นสิ่งที่เผยว่า อนาคตของ Token ดังกล่าวนั้นสร้าง Productivity ได้จริงหรือไม่
4.Community and Branding ผู้คนให้การยอมรับมากน้อยแค่ไหน ผู้คน คิด รู้สึก และพูดถึง รวมถึงการ contribute ต่างๆ ต่อ Token ดังกล่าวอย่างไร
5.กรณีการใช้งานในโลกจริง ที่นอกเหนือจากการซื้อขายเพื่อเก็งกำไร เช่น มาแทนที่การทำธุรกรรมด้วยเงินแบบเดิม ด้วยต้นทุนการเงินที่ถูกกว่า ดอกเบี้ยในการกู้ที่ต่ำกว่า
6.Holder Benefit คนที่ถือ Token ดังกล่าว ได้อะไร (Capital Gain, Voting Right, privilege)
ประเด็นเสริมในการพิจารณา
การมี Dashboard, Report ต่างๆ จากทางผู้สร้าง Token
การมี Announcement ต่างๆ จากผู้สร้าง Token อยู่เสมอ